Bazylianie

historia_cerkwi_kop_cz_copyJan Jaremin (1910-2007), kapłan greckokatolicki – Urodził się 8 kwietnia 1910 r. W miejscowości Łanczyn pow. Nadwórna (obecnie Ukraina) w wielodzietnej rodzinie Mikołaja i Marii z d. Holinej (inna wersja – Haliwej). Ojciec pracował w miejscowej kopalni soli, zaś matka zajmowała się domem i wychowywaniem dzieci. Po ukończeniu szkoły podstawowej młody Jan kontynuował naukę w gimnazjum w Kołomyi, które ukończył w 1929 roku. Następnie swe kroki skierował do Greckokatolickiego Seminarium Duchownego we Lwowie, kończąc je w 1934 roku. W tym też roku w listopadzie zawarł związek małżeński z Lubomirą Morawiecką, z którą miał w przyszłości 2 dzieci. Dnia 15 lutego 1936 roku został wyświęcony w katedrze św. Jura we Lwowie przez bp Jana Buczkę. Pierwszą placówką, która mu została powierzona była parafia w Kryłosie pow. Stanisławów, gdzie pełnił funkcję wikariusza. Następnie swą posługę sprawował jako wikariusz w parafii w Grzybowicach Wielkich pow. Lwów oraz również jako wikariusz w parafii w Rajskiem pow. Lesko (do 1.IV.1947 r.). Ze względu na niewystarczającą dla jego rodziny ilość miejsca na plebanii w Rajskiem ks. Jaremin – za zgodą Kurii rzymskokatolickiej w Przemyślu – zamieszkał u sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo, gdzie pełnił funkcję kapelana.

W czasie przesiedleń w ramach Akcji „Wisła” został aresztowany na stacji kolejowej w Wołkowyji, z której przewieziono go do Sanoka i następnie dnia 14 maja 1947 roku osadzono go – bez wyroku sądowego – w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie (nr obozowy 354). Dnia 12 grudnia 1948 roku wraz z 17 innymi duchownymi został zwolniony. Udał się od razu do swej rodziny, która przebywała wówczas w Górowie Iławeckim. W następnym roku po przebyciu kursu w Elblągu pod kierownictwem ks. Józefa Wierzbickiego, ks. Jaremin otrzymał prawo tzw. birytualizmu, które uprawniało go do prowadzenia pracy duszpasterskiej wśród rzymokatolików. Na jego mocy został mianowany wikariuszem w parafii łacińskiej w Elblągu p.w. św. Mikołaja. Przy okazji był również kapelanem szpitali w Elblągu. W wyniku tzw. odwilży październikowej z 1956 roku pojawiła się możliwość odprawiania nabożeństw w obrządku wschodnim. W wyniku kilkuletnich starań ks. Jaremina i wiernych za zgodą wojewódzkich władz państwowych z dnia 7 lutego 1959 roku, dnia 20 lutego 1959 roku Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński wydał dla ks. Jana dekret umożliwiający prowadzenie działalności duszpasterskiej dla grekokatolików w Pasłęku. Z polecenia rzymskokatolickiego bp Diecezji Warmińskiej Tomasza Wilczyńskiego, po uzgodnieniu z miejscowym proboszczem, ks. Jan Jaremin od 5 kwietnia 1959 roku zaczął odprawiać nabożeństwa dla grekokatolików. W tym samym roku dnia 7 listopada otrzymał dekret od Prymasa na sprawowanie czynności duszpasterskich. Od 1974 roku objął również duszpasterstwo wśród grekokatolików w Elblągu. W 1976 roku został honorowym członkiem nie uznawanej przez polskie władze greckokatolickiej Kapituły Przemyskiej. W 1989 roku został mianowany honorowym kanonikiem, zaś od 1992 roku mitratem. Posługę swą dla grekokatolików (w Elblągu i Pasłęku) sprawował nieprzerwanie, aż do przejścia na emeryturę w 1991 roku. Przebywając na emeryturze starał się pomagać przy pracy w parafiach, na ile zdrowie mu pozwalało. Ks. Mitrat Jan Jaremin zmarł 12 maja 2007 roku przeżywszy, aż 97 lat. Został pochowany na cmentarzu przy cerkwi w Pasłęku.

Źródła:

- Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie, Teczka: Grekokatolicy do 1965 r., sygn. KVXXVI ½; Teczka: Grekokatolicy 1966-1972, sygn. KVXXVI ¼; Teczka: Grekokatolicy 1973-1980, sygn. KVXXVI ¼.

- Hałagida I., Biogramy duchownych greckokatolickich i prawosławnych przetrzymywanych w COP Jaworzno jako aneks do artykułu o ukraińskich duchownych represjonowanych w COP Jaworzno na stronie www.cerkiew.net

- Hałagida I., Szpieg Watykanu. Kapłan greckokatolicki ks. Bazyli Hrynyk (1896-1977), Warszawa 2008, s. 119, 138, 160, 217.

Hałagida I., Ukrajinśke hreko-katołyćke ta prawosławne duchowenstwo u Centralnomu tabori praci w Jawożni (1947-1949), [w:] Ukrajinśkyj Almanach 2007, s. 103-104.

- Kopiczko A., Duchowieństwo greckokatolickie w diecezji warmińskiej 1947-1960 – miedzy akomodacją a odrębnością, [w:] Kościół greckokatolicki na Warmii i Mazurach. Wobec doświadczeń przeszłości i przemian społeczno-politycznych w Polsce, pod red. M. Melnyka, Olsztyn 2006, s. 57.

- Korzeniewska – Lasota A., Ukraińcy na Warmii i Mazurach w latach 1947-1970, Olsztyn 2007, s. 191.

- Monografia Parafii Greckokatolickiej p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Pasłęku 1959-2009, pod red. ks. A. Sroki i in., Pasłęk 2009, s. 15-17.